[Chuyên Văn] Dàn ý phân tích 9 câu đầu Đất Nước lớp 12

Bạn đang tìm mẫu dàn ý phân tích 9 câu đầu Đất Nước – Nguyễn Khoa Điềm lớp 12? Bạn muốn có một dàn ý 9 câu đầu bài thơ Đất Nước lớp 12 một cách chi tiết nhất để dễ dàng hơn khi viết bài? Đọc ngay bài viết sau đây của trang web vanhoc.edu.vn để tham khảo những mẫu dàn ý phân tích 9 câu đầu Đất Nước hay nhất 2023 nhé.

Sơ đồ tư duy 9 câu đầu Đất Nước của Nguyễn Khoa Điềm 

Dưới đây là sơ đồ tư duy 9 câu đầu Đất Nước của Nguyễn Khoa Điềm – tác phẩm văn học quan trọng thuộc chương trình Văn Học Cấp 3:

Xem thêm: Phân tích Mị Trong Đêm Tình Mùa Đông

Nội dung 9 câu đầu Đất Nước lớp 12 

Dưới đây là tóm tắt nội dung 9 câu đầu của tác phẩm văn học Đất Nước: 

Khi ta lớn lên Đất Nước đã có rồi:  Đất Nước là điều gắn liền, quen thuộc và đậm đà trong cuộc sống của từng cá nhân, xuất phát từ lúc con người ra đời. → Thể hiện tư tưởng “Đất Nước là của Nhân Dân.”

Cảm nhận về Đất Nước qua chiều sâu văn hóa và lịch sử được thể hiện bằng từ “ngày xửa ngày xưa,” với những câu chuyện cổ tích và bài học đạo đức từng giúp con người hình thành bản dạng của mình.

Quá trình hình thành Đất Nước:

• Bắt đầu từ việc ăn trầu, làm nổi lên hình ảnh của bà và sự kể chuyện về trầu cau, thể hiện mối quan hệ thân thiết trong gia đình và thông điệp về tình thân thương và tình anh em sâu sắc.
• Cây tre đại diện cho con người Việt Nam, đầy kiên nhẫn, siêng năng, và lòng yêu thương đất nước. Lớn lên tượng trưng cho quá trình phát triển của Đất Nước trong cuộc chiến tranh, và cả sự kiên trì trong cuộc chiến đấu chống giặc ngoại xâm.
• Phong cách bới tóc sau đầu đánh dấu một phần văn hóa truyền thống, gợi lên tình yêu và lưu luyến đối với những truyền thống quen thuộc.
• Cụm từ “gừng cay muối mặn” nhấn mạnh tình cảm chặt chẽ và thùy mị của tình yêu vợ chồng.
• Việc liệt kê các bước sản xuất gạo như xay, giã, giần, sàng thể hiện tinh thần làm việc chăm chỉ và quá trình tạo ra nguồn lương thực cho Đất Nước. → Tái hiện văn hóa và cuộc sống hàng ngày của người Việt Nam.

⇒ Đất Nước hình thành và phát triển bắt nguồn từ văn hóa, lối sống, và tập quán của người dân Việt Nam, trở nên thiêng liêng, quyến luyến, và gần gũi trong cuộc sống của mỗi người.

Xem thêm: Phân tích Sông Hương trong lòng thành phố Huế

Dàn ý phân tích 9 câu đầu Đất Nước lớp 12 hay nhất

Dưới đây là dàn ý phân tích 9 câu đầu Đất Nước lớp 12 hay nhất:

Dới đây là dàn ý phân tích 9 câu đầu bài Đất Nước hay và độc đáo

I. Mở bài

• Giới thiệu về tác giả và tác phẩm:

Nguyễn Khoa Điềm là một nhà thơ thuộc thế hệ tham gia cuộc kháng chiến chống Mỹ để bảo vệ và giải phóng đất nước. Bài thơ “Mặt đường khát vọng” được ông sáng tác vào năm 1971 tại chiến khu Trị-Thiên, thể hiện tinh thần tỉnh táo của thế hệ trẻ ở thành thị trong chiến khu Miền Nam, tình yêu quê hương, quốc gia, và sứ mệnh của thế hệ trẻ tham gia vào cuộc chiến chống đế quốc Mỹ xâm lược.

• Giới thiệu đoạn trích:

Trong phần đoạn trích này, chúng ta sẽ phân tích nội dung của bài thơ “Đất Nước” thuộc chương V, trong đó tác giả thể hiện những suy tư mới về quê hương và tư tưởng “Tổ quốc của nhân dân.”

II. Phân tích chi tiết:

Luận điểm 1: Lịch sử tổ quốc

• Câu đầu tiên của bài thơ là câu trả lời cho câu hỏi “Tổ quốc có từ bao giờ?” với cụm từ: “Khi ta lớn lên, tổ quốc đã có từ lâu.” Điều này thể hiện rằng tổ quốc là một phần của cuộc sống của mỗi người, tồn tại từ thời thơ ấu. Tác giả muốn truyền đạt tư tưởng “Tổ quốc là của nhân dân.”
• Tác giả sử dụng văn hóa và lịch sử nhân dân để diễn đạt quê hương thông qua cụm từ “ngày xửa ngày xưa,” và thông qua các câu chuyện cổ tích thấm đẫm tình người, tạo ra những bài học về đạo đức con người.

Luận điểm 2: Quá trình hình thành tổ quốc

• Bài thơ bắt đầu bằng việc đề cập đến lễ nghi ăn trầu, tạo ra hình ảnh của người thân trong gia đình và câu chuyện về trầu cau, để thể hiện tình anh em và tình cảm vợ chồng trung thành.
• Hình ảnh của “cây tre” thể hiện con người Việt Nam, là người lao động chăm chỉ, siêng năng, và lòng thương người, lòng kiên nhẫn và kiên trì trong bối cảnh chiến tranh.
• Thói quen bói tóc sau đầu để tập trung vào công việc tạo ra câu ca dao về tình yêu và hòa bình, đồng thời tạo nên hình ảnh sâu sắc về tình cảm gia đình thông qua các từ ngữ như “gừng cay” và “muối mặn.”
• Bằng cách liệt kê và sử dụng nhịp điệu liên tục, tác giả thể hiện truyền thống lao động cần cù và cuộc sống hàng ngày của người Việt Nam.
• Cuối cùng, Nguyễn Khoa Điềm tổng kết tất cả bằng một suy tư đơn giản: “Tổ quốc đã có từ ngày ấy…”. Dấu “…” cuối câu tạo ra sự im lặng sau lời nói, nhưng ý nghĩa vẫn tiếp tục tồn tại và sôi động.

=> Tổ quốc hình thành và liên quan chặt chẽ đến văn hóa, lối sống, phong tục tập quán của người Việt Nam, và nó đã làm nên tâm hồn của dân tộc. Tổ quốc không chỉ linh thiêng và được tôn trọng, mà còn thân thiện và đậm đà.

III. Kết bài:

Tổng kết vấn đề.

Xem thêm: Đất Nước phân tích đoạn 3

Dàn ý 9 câu đầu Đất Nước cảm nhận mới nhất 2023

Dàn ý 9 câu đầu Đất Nước cảm nhận mới nhất 2023:

Mở bài

Hãy cùng tìm hiểu về tác giả Nguyễn Khoa Điềm và nhận định về bài thơ “Đất nước” qua 9 câu đầu.

Thân bài

“Khi ta lớn lên, đã có rồi”: Đất Nước ra đời từ rất xa xưa, như một phần tất yếu, sâu thẳm trong lịch sử, từ thời các vua Hùng xây dựng và bảo vệ nó.

“Ngày xửa ngày xưa, mẹ thường hay kể”: Những câu chuyện cổ tích, những bài học về đạo đức và lòng nhân ái mẹ thường kể đã tạo nên lẽ phải và khao khát về sự công bằng của nhân dân, góp phần xây dựng Đất Nước.

“Miếng trầu”: Phong tục ăn trầu của dân gian, tồn tại qua nhiều thế hệ, và nó gợi lên nhớ về sự tích Trầu Cau.

“Biết trồng tre mà đánh giặc”: Gợi nhớ đến truyền thống chống lại kẻ thù ngoại xâm và câu chuyện về anh hùng dân tộc như Thánh Gióng.

“Tóc mẹ bới sau đầu”: Những phong tục truyền thống của người Việt, đặc biệt là việc để tóc dài và buộc chặt lại.

“Cha mẹ, gừng cay muối mặn”: Kết nối với các câu ca dao truyền thống, nói về tình cảm thân thương và trung thành của người Việt.

“Cái kèo, cái cột, hạt gạo, xay, giã, giần, sàng”: Những đồ vật quen thuộc trong cuộc sống hàng ngày của người Việt Nam, liên quan đến công việc sản xuất và nền văn hóa của đồng bào Việt Nam.

→ Đất Nước thể hiện sự phổ biến và thấm nhuần trong cuộc sống của mọi gia đình, mọi cá nhân, từ những câu chuyện cổ tích mà mẹ kể, miếng trầu mà mọi người ăn, đến hạt gạo mà chúng ta xay xát, ngôi nhà mà chúng ta sống…

“Đất Nước đã tồn tại từ ngày ấy”: Đất Nước đã hiện hữu từ khi nhân dân biết yêu thương, sống với lòng đoàn kết và tôn trọng, từ khi dân tộc có nền văn hóa riêng, từ cuộc sống hàng ngày của mọi người.

→ Sự nhận thức về chiều sâu lịch sử của Đất Nước thể hiện ngay trong cuộc sống hàng ngày của nhân dân. Đất Nước được hình thành từ những điều tầm thường, gần gũi trong cuộc sống của từng con người, từ sự đa dạng và phong phú của văn hóa truyền thống của người Việt Nam.

Kết bài

Tổng kết nội dung, nghệ thuật và chia sẻ cảm nhận về đoạn trích này.

Dàn ý phân tích 9 câu đầu đất nước ngắn nhất

Dưới đây là dàn ý phân tích 9 câu đầu đất nước ngắn nhất:

Mở bài:

Giới thiệu về nhà thơ Nguyễn Khoa Điềm, bài thơ “Mặt đường khát vọng” và phần “Đất nước”.

Nhà thơ Nguyễn Khoa Điềm là một tác giả đã trưởng thành trong giai đoạn kháng chiến chống Mỹ, và ông thường sử dụng phong cách thơ trữ tình chính luận.

Bài thơ “Đất nước” được trích từ phần chương V của tác phẩm “Mặt đường khát vọng,” được sáng tác trong thời kỳ chiến trường Miền Nam đầy gian khổ. Mục tiêu của bài thơ này là khơi dậy tình yêu quê hương sâu sắc và kêu gọi giới trẻ miền Nam tham gia vào cuộc chiến của dân tộc.

Thân bài:

Luận điểm 1: Đất nước có từ bao giờ?

Câu đầu tiên chính là câu trả lời cho câu hỏi đó: “Khi ta lớn lên Đất Nước đã có rồi.” Quê hương là những thứ gần gũi, quen thuộc, và nó đã kết nối với từng con người từ khi họ bắt đầu tồn tại. Điều này thể hiện tư tưởng “Quê hương của Nhân Dân.”

Tác giả cảm nhận quê hương thông qua chiều sâu của văn hóa và lịch sử qua cụm từ “ngày xửa ngày xưa,” gợi lên các bài học về đạo đức và nhân phẩm thông qua các câu chuyện cổ tích.

Luận điểm 2: Quá trình hình thành đất nước?

Bắt đầu với phong tục ăn trầu, bài thơ đánh dấu hình ảnh người bà thân thuộc và nhắc nhở về câu chuyện trầu cau, gửi thông điệp về tình anh em và tình cảm vợ chồng đầy ý nghĩa.

Hình ảnh của cây tre gợi lên hình ảnh về người Việt Nam, người lao động chăm chỉ, siêng năng, tận tâm, và thậm chí cả trong chiến tranh, tình thần kiên cường và bền bỉ của họ.

Tập quán bôi tóc sau đầu để tập trung vào công việc và câu ca dao Bình Trị thể hiện lòng nhớ thương.

Nhấn mạnh vào tình cảm gia đình thông qua hình ảnh “gừng cay” và “muối mặn.”

Bằng cách liệt kê và ngắt nhịp liên tục, tác giả thể hiện truyền thống lao động cần cù và cách sống hàng ngày của người Việt Nam.

Nguyên Khoa Điềm tóm tắt tất cả bằng một ý tưởng duy nhất: “Quê hương đã tồn tại từ bấy giờ…” Dấu chấm cuối cùng của câu là một biện pháp tu từ, nơi lời câu đã cạn, nhưng ý nghĩa vẫn còn, tiếp tục tồn tại và sôi động.

=> Quê hương hình thành và liên quan mật thiết với văn hóa, lối sống và tập quán của người Việt Nam. Tất cả những điều tạo nên quê hương cũng đã tạo nên tâm hồn dân tộc. Vì vậy, quê hương không chỉ thần thánh và được tôn kính mà còn gần gũi và đậm đà.

Kết bài:

Bằng giọng thơ trữ tình chính luận, từ sâu sắc đến cuồn cuộn, tác giả đã thể hiện tinh thần chính của bài thơ thông qua các yếu tố văn hóa và văn học dân gian: “Quê hương của Nhân Dân.” Vì vậy, đoạn thơ không chỉ mang tính trữ tình mà còn thể hiện sự chiến đấu quyết liệt.

Văn mẫu phân tích 9 câu đầu Đất Nước Nguyễn Khoa Điềm

Dưới đây là văn mẫu lớp 12 – phân tích 9 câu đầu Đất Nước Nguyễn Khoa Điềm mà bạn có thể dùng để tham khảo thêm: 

Đất nước – hai từ thiêng liêng thể hiện niềm tự hào dân tộc trong lòng mỗi con người. Viết về chủ đề quê hương luôn luôn làm cho các nhà văn, nhà thơ tràn đầy sáng tạo. Một tác phẩm đặc biệt, ghi dấu sâu trong trái tim người đọc là bài thơ “Đất nước” của nhà thơ Nguyễn Khoa Điềm. Với chỉ 9 câu thơ đầu, tác giả đã truyền đạt quá trình hình thành quê hương qua góc nhìn văn hóa và lịch sử.

Khi ta lớn lên Đất Nước đã có rồi
Đất Nước có trong những cái “ngày xửa ngày xưa…” mẹ thường hay kể
Đất Nước bắt đầu với miếng trầu bây giờ bà ăn
Đất Nước lớn lên khi dân mình biết trồng tre mà đánh giặc
Tóc mẹ thì bới sau đầu
Cha mẹ thương nhau bằng gừng cay muối mặn
Cái kèo, cái cột thành tên
Hạt gạo phải một nắng hai sương xay, giã, giần, sàng
Đất Nước có từ ngày đó…

Quê hương hiện diện trong trái tim mỗi người, dù họ ở xa hay bất kỳ nơi đâu, những giá trị này không bao giờ làm cho họ cảm thấy xa lạ. Thay vào đó, chúng đã trở thành liên kết vững chắc, tương ái. Qua nhiều thế hệ, quê hương trở nên mạnh mẽ hơn thông qua sự xây dựng và phát triển của những con người Việt Nam. Khi đứng trước quê hương thiêng liêng, nhà thơ thể hiện cảm xúc, trái tim rung động và kính trọng. “Quê hương” được viết hoa và lặp đi lặp lại trong bài thơ để thể hiện tính trang trọng và niềm tự hào lớn lao dành cho nguồn gốc của mình. Nguyễn Khoa Điềm tìm câu trả lời cho việc quê hương đã tồn tại từ bao giờ, và ông nhớ về những ngày xưa mẹ thường kể. Trong miếng trầu quen thuộc, ông thấy hình bóng của quê hương. Hình ảnh này được trình bày đơn giản và tự nhiên để nói về quê hương thiêng liêng, lớn lao, mà chỉ Nguyễn Khoa Điềm có thể diễn đạt tài tình như vậy.

Thời cổ xưa, ca dao tục ngữ đã kết tinh trong tâm hồn của người Việt, luôn có quê hương đi cùng. Hơn nữa, qua những năm tháng đầy sóng gió và chiến tranh đau thương, quê hương vẫn ở bên con người khi họ “lớn lên khi dân chúng biết cấy trồng tre và đánh đuổi kẻ thù.” Tình yêu thương và lòng trung thành đặc biệt của dân Việt, dân tộc Lạc Hồng, luôn đi kèm với quê hương, dù ở bất kỳ đâu, bất kỳ lúc nào.

Nếu như nhà thơ gắn quê hương vào hình ảnh miếng trầu mà bà ăn, ông cũng không quên những phong tục khác như “Tóc mẹ được bấm sau đầu” và “cái kèo cái cột được đặt tên.” Chắc chắn rằng không nhiều nhà thơ đi tìm những yếu tố quen thuộc và xưa cũ như vậy, nhưng Nguyễn Khoa Điềm thì khác biệt. Ông tận mắt cho thấy cho người đọc một quê hương của dân tộc, được xây dựng từ những định dạng bình thường này. Ông không quên công lao, nhìn vào những nỗ lực hàng ngày, đặc biệt là quá trình sản xuất gạo, từ việc xay, giã, giần đến việc sàng. Tất cả những điều này thể hiện nền văn hóa và cuộc sống hàng ngày của người Việt Nam.

Tóm lại, qua 9 câu thơ đầu của bài “Đất nước,” Nguyễn Khoa Điềm đã trình bày một hình ảnh quê hương giản dị nhưng đẹp đẽ. Khi đọc đoạn thơ này, chúng ta có cơ hội cảm nhận nguồn gốc và văn hóa cội nguồn của mình, và điều này làm cho tình yêu và tôn trọng quê hương càng thêm sâu sắc.

Tổng kết dàn ý phân tích 9 câu đầu Đất Nước 

Thông qua bài viết trên đây của trang web Văn Học, chắc có lẽ bạn đọc đã có thể biết được những mẫu dàn ý phân tíc 9 câu đầu Đất Nước cũng như văn mẫu phân tích hoàn chỉnh. Bạn cảm thấy như thế nào về tác phẩm Văn Học Cấp 3 này? Tiếp tục theo dõi trang web để liên tục cập nhật những thông tin kiến thức mới nhất nhé.