Hãy cùng tìm hiểu khái quát tác giả tác phẩm Chí Phèo, nội dung, dàn ý chi tiết. Khi nói đến văn học Việt Nam, không thể không nhắc đến một tác phẩm vĩ đại mang tên “Chí Phèo.” Đây là một trong những tác phẩm nổi tiếng nhất của văn học Việt, đánh dấu tên tuổi vĩ đại của tác giả và để lại dấu ấn sâu sắc trong lòng người đọc.
Trong bài viết này, Văn Học cùng với bạn sẽ khám phá kỹ hơn về tác giả tác phẩm Chí Phèo. Hãy cùng Văn học tìm hiểu sâu hơn về sự độc đáo của tác phẩm và tác giả trong “tác giả tác phẩm Chí Phèo.”
Khái quát tác giả tác phẩm Chí Phèo
Dưới đây là thông tin chi tiết soạn văn 11 về tác giả tác phẩm Chí Phèo:
Tác giả Nam Cao
1. Tiểu sử
– Nam Cao (1915/1917 – 1951), tên thật là Trần Hữu Tri.
– Quê ông ở Lý Nhân, Hà Nam.
– Ông sinh ra trong một gia đình công giáo bậc trung.
– Thuở nhỏ ông học ở trường làng, sau đó được gởi xuống Nam Định học.
– Sau đấy do thể chất yếu nên ông về nhà chữa bệnh rồi cưới vợ.
– Năm 18 tuổi ông vào Sài Thành nhận làm thư kí cho một hiệu may.
– Khi trở ra Bắc ông dạy học tại Hà Nội.
– Năm 1943 ông gia nhập Hội Văn hóa cứu quốc.
– Năm 1945 ông tham gia cướp chính quyền ở Lý Nhân và được cử làm chủ tịch xã.
– Năm 1946 ông gia Hà Nội công việc Hội Văn hóa cứu quốc
– Năm 1948 ông gia nhập Đảng Cộng Sản đất nước ta.
– Năm 1950 ông làm việc cho Hội Văn nghệ Việt Nam, tại tạp chí văn nghệ.
2. Sự nghiệp văn học
a. quan điểm sáng tác
– Ông theo khái niệm “nghệ thuật vị nhân sinh“: “Nghệ thuật không được là ánh trăng lừa dối, không cần là ánh trăng lừa dối, nghệ thuật chỉ có khả năng là tiếng đau khổ kia thoát ra từ những kiếp lầm than”
– Ông quan niệm: Tác phẩm “phải chứa đựng được một cái gì lớn lao, mạnh mẽ, vừa đớn đau, lại vừa phấn khởi; ca tụng tình yêu, bác ái, công bằng” và “Văn chương không cần đến sự khéo tay, làm theo một cái khuôn mẫu. Văn chương chỉ dung nạp những người biết đào sâu, biết tìm tòi, khơi những nguồn chưa ai khơi và sáng tạo ra cái gì chưa có”.
b. Tác phẩm chính
Ông để lại khối lượng tác phẩm lớn với nhiều thể loại truyện ngắn, tiểu thuyết, kịch, truyện ký như các tác phẩm: Sống mòn, Lão Hạc, Chí Phèo, Giăng sáng, ánh mắt,…
c. cách điệu nghệ thuật
– Đề cao tư tưởng chúng ta : để ý tới đời sống tinh thần của con người, luôn hứng thú khám phá “con người trong con người”.
– đi sâu khám phá nội tâm nhân vật
– Thường viết về những cái nhỏ nhặt nhưng lại mang ý nghĩa triết lý sâu sắc
– Ông có cách điệu triết lý trữ tình sắc lạnh.
3. Vị trí và tầm liên quan
– Là nhà văn lớn, một cây bút tuyệt vời của nền văn học mới mẻ.
– Là nhà văn hiện thực nhân đạo xuất sắc của thế kỉ XX. Nam Cao đã đưa chủ nghĩa hiện thực lên một bước đột phá: chủ nghĩa hiện thực tâm lý
– Ông nhận giải thưởng Hồ Chí Minh về Văn học Nghệ thuật năm 1996.
Xem thêm: Soạn văn Hai đứa trẻ
Đôi nét về tác phẩm Chí Phèo (Nam Cao)
1. Nhan đề
– Truyện ngắn Chí Phèo có tên là Cái lò gạch cũ; khi in sách lần đầu, nhà xuất bản tự ý đổi tên là Đôi lứa xứng đôi
– một khi in lại trong tập Luống cày tác giả đặt tên là Chí Phèo
2. Bố cục
– Phần 1 (từ đầu đến cả làng Vũ Đại cũng không ai biết): Chí Phèo xuất hiện cùng tiếng chửi
– Phần 2 ( tiếp đến không bảo người nhà đun nước mau lên): Chí Phèo mất hết nhân tính
– Phần 3 (còn lại): Sự thức tỉnh về ý thức bi kịch của cuộc đời Chí Phèo
3. Tóm tắt
Chí Phèo là một đứa trẻ bị bỏ hoang trong một lò gạch cũ và được nhặt về nuôi. Khi lớn lên Chí Phèo đi ở hết nhà này nhà khác để nuôi thân. Đến năm 20 tuổi, hắn làm canh điền cho nhà Bá Kiến và tấm bi kịch cuộc đời hắn từ diễn ra từ đây. Vì Bá Kiến ghen nên hắn bị giải lên huyện và bị bắt bỏ tù.
Hắn ở tù bảy tám năm, một khi trở về, hắn xảy ra với bộ dạng khác hẳn ngày xưa với nhiều hình xăm trên mình. Hắn lúc nào cũng say và cứ say là hắn lại đến nhà Bá Kiến để chửi bới, rạch mặt ăn vạ.
Bá Kiến đã biến Chí Phèo thành kẻ tay sai chuyên đâm thuê chém mướn cho lão. Trong tình trạng luôn say mèm, ai cho tiền sai gì hắn cũng làm, hắn trở thành một con quỷ dữ của làng Vũ Đại luôn làm những trò tác quái phá làng, phá xóm, khiến người dân ai ai cũng khiếp sợ. Cuộc đời hắn không lúc nào tỉnh. Vào một đêm trăng, Phèo say thì gặp Thị Nở. Đêm đấy, họ ăn nằm với nhau.
Phèo nửa đêm đau bụng, nôn mửa, sáng hôm sau, Thị cho hắn một bát cháo hành. Cũng từ đấy hắn khao khát trở về cuộc sống lương thiện và được sống cùng Thị Nở. tuy nhiên một lần nữa hắn bị đạp xuống vực vì bà cô của Thị không đồng ý. Chí Phèo vô vọng, lại uống và lại xách dao ra đi, vừa đi hắn vừa chửi rủa sự đời. Hắn cầm dao đến nhà Bá Kiến đòi trả lương thiện cho hắn. Hắn đâm chết Bá Kiến rồi tự tử. Thị Nở nghe tin hắn chết nhìn xuống bụng và nghĩ đến lò gạch.
4. Giá trị thông tin
– Qua truyện ngắn Nam Cao đã khái quát một hiện tượng xã hội ở nông thôn Việt Nam trước Cách mạng tháng Tám: một bộ phận nông dân lương thiện bị đẩy và hiện trạng lưu manh hóa.
– Nhà văn đã kết án đanh thép cái xã hội tàn bạo tàn phá cả thể xác tâm hồn của người nông dân lương thiện cùng lúc đó khẳng định bản chất lương thiện ngay trong khi họ bị vùi dập mất cả nhân hình lẫn nhân tính
– Chí Phèo là tác phẩm có giá trị nhân đạo và hiện thực sâu sắc
5. Thành quả nghệ thuật
– Tác phẩm thể hiện tài năng truyện ngắn bậc thầy của Nam Cao: xây dựng nhân vật Điển hình bất hủ; nghệ thuật trần thuật linh động, tự nhiên mà vẫn nhất quán chặt chẽ; ngôn ngữ trần thuật đặc sắc.
Xem thêm: Tác giả tác phẩm Đây thôn Vĩ Dạ
Dàn ý phân tích tác giả tác phẩm Chí Phèo (Nam Cao)
Sau khi tìm hiểu về tác giả tác phẩm Chí Phèo, chúng ta hãy lập dàn ý phân tích tác phẩm Chí Phèo của tác giả Nam Cao nhé:
1. Hình tượng Chí Phèo
a. Từ khi ra đời đến trước ki vào tù
– Xuất thân:
+ Là đứa con hoang bị bỏ rơi, không cha, không mẹ, không thân rất ghét
+ Bị bán trao tay không biết bao nhiêu người, phải đi ở
– Lớn lên:
+ Hiền lành, cần cù chất phác
+ Có lòng tự trọng
+ Có ước mong giản dị một mái ấm bình yên chồng cày thuê cuốc mướn, vợ dệt vải như bao người nông dân khác
b. Bị đẩy vào nhà tù, bị tha hóa khi ra tù
– Nguyên nhân:
+ cơn ghen của Bá Kiến đã đẩy Chí vào tù
+ nhà tù thực dân phong kiến đã nhào nặn nên chúng ta Chí, biến hắn thành người khác hẳn
– Ra tù chí xa đọa vào con đường lưu manh hóa
+ Chí bị hủy hoại hình người: mặt hắn ngang dọc không hề biết bao nhiêu là sẹo, đầy mình xăm trổ,….
+ hủy hoại tính người: Chí biến thành tay sai đắc lực cho Bá Kiến, con quỷ dữ của làng Vũ Đại
• Dọa nạt, chửi bới, đập đầu rạch mặt ăn vạ, đâm chém trộm phá đó đều là kì tích bất hảo của Chí
• Chí chìm trong cơn say liên miên
• Chí từng bước bán linh hồn cho quỷ dữ
– Bị xã hội loài người chối bỏ
+ tiếng chửi của Chí đầu đoạn trích là minh chứng, hắn càng chửi đáp lại hắn chỉ là tiếng chó sủa
+ Chí Phèo tiêu biểu cho cả một hiện tượng bi thảm trong xã hội cũ có tính quy luật: hiên tượng lưu manh hóa, bị hủy diệt những chất lượng của con người⇒ sức mạnh tố cáo xã hội, giá trị hiện thực sâu sắc
c. Chí Phèo thức tỉnh khi gặp Thị Nở
– Thị Nở: xấu xí, ngẩn ngơ, ế chồng, nghèo lại là con nhà mả hủi
– Cuộc gặp gỡ ngẫu nhiên trong đêm trăng đã thay đổi cuộc đời đen tối của Chí
– Lòng yêu thương, mộc mạc chân tình của người đàn bà ấy đã khiến thực chất lương thiện bị vùi dập bấy lâu của Chí có cơ hội hồi sinh
– Sáng hôm sau Chí tức dậy muộn, tỉnh rượu, Chí thấy bâng khuâng buồn
– Bỗng Chí ngẫm ra bao điều về cuộc đời mình, hiện tại của Chí là con số không tròn trĩnh: không vợ, không con, không nhà, không cửa, tương lai chỉ có sự đơn độc
– Bát cháo hành là hương vị trước tiên của tình yêu chân tình, hạnh phúc giản dị mà Chí được hưởng
⇒ Ngòi bút tài tình của Nam Cao đã nhìn thấy bản chất lương thiện ẩn sâu trong lớp vỏ quỷ dữ của Chí Phèo. Khi có tình người chạm tới nó sẽ thức tỉnh, qua đó Nam Cao đã khẳng định niềm tin sâu sắc vào con người
d. Sự bế tắc trên con đường trở về làm người lương thiện
– Mối tình với Thị Nở tan vỡ
+ Nguyên nhân: thành kiến xã hội, bà cô thị không đồng ý
+ Đến một con người như thị mà Chí cũng không nên phép yêu
⇒ Có khả năng nói trong cái xã hội ấy Chí đã hoàn toàn bị vứt bỏ, Chí rơi và bi kịch đau đớn khi nhận ra mình không trở trở về cái xã hội bằng phẳng của những người lương thiện được nữa
– Đến nhà Bá Kiến
+ Chí đến đòi lương thiện
+ Với Chí những khao khát cuộc sống lương thiện lúc này còn cần thiết hơn tính mạng và Chí giết Bá Kiến rồi tự sát
+ Cái chết của Chí Phèo mang tính tố cáo xã hội không chỉ đẩy chúng ta vào bước đường tha hóa, lưu manh hóa mà còn đẩy họ đi tới cái chết
+ Ở đây ta còn thấy cảm quan hiện thực sâu sắc của nhà văn Nam Cao: thực trạng tranh chấp xung đột ở nông thôn Việt Nam lúc bấy giờ chỉ có khả năng xử lý bằng tranh đấu
⇒ Chí Phèo điểm hình cho những gì tủi khổ nhất của người nông dân nhưng ở họ vãn lấp lánh ánh sáng lương thiện
2. Hình tượng Bá Kiến
– nổi bật nhất cho bộ mặt cường hào ác bá: bất nhân, vô lương tâm, nham hiểm, gian hùng, thối nát, bỉ ổi
3. Bức tranh làng Vũ Đại
– Chứa đựng hai mâu thuẫn căn bản
+ Nội bộ chính quyền cường hào ác bá: ngoài mặt cùng nhau bòn rút dân làng nhưng trong bụng lúc nào cũng mong cho nhau ra rìa để trèo lên đầu lên cổ nhau
+ Tranh chấp giai cấp địa chủ với nông dân
– Bức tranh làng Vũ Đại tăm tối thối nát cũng là bối cảnh chung của xã hội lúc ấy, là cái lò sản sinh ra những Chí Phèo
4. Nghệ thuật
– Nghệ thuật tạo ra nhân vật nổi bật nhất bất hủ vừa có tính chung tiêu biểu vừa có những điểm riêng biệt không trộn lẫn
– Nam Cao có biệt tài đo đạt tâm lí nhân vật khiến nhân vật của ông thật hơn con người thật
– Nghệ thuật trần thuật hết sức linh hoạt phóng túng tuy nhiên nhất quán và chặt chẽ
– Ngôn ngữ giàu có đậm hơi thở cuộc sống
– Giọng văn biến hóa nhiều loại
Bài tập minh họa tác phẩm Chí Phèo
Ví dụ:
Đề: Tư tưởng chi phối các tác phẩm tiêu biểu của Nam Cao
Gợi ý làm bài:
- Các em có khả năng tham khảo các ý dưới đây:
- Tư tưởng chi phối các tác phẩm tiêu biểu của Nam Cao là tư tưởng nhân đạo sâu sắc, hiện đại được thể hiện qua các thông tin sau:
- Phê phán sâu sắc xã hội ngột ngạt, phi nhân đạo, bóp nghẹt sự sống, tàn phá tâm hồn con người, hủy diệt nhân tính của những chúng ta với thực chất vốn hiền lành
- Ông luôn day dứt tới mức đớn đau trước hiện trạng chúng ta bị đày đọa trong sự nghèo đói, vùi dập những ước mong, làm chết mòn đời sống tinh thần và lẽ sống cao đẹp của họ; đồng thời cũng đau đớn vô hạn trước hiện trạng con người bị xói mòn về nhân phẩm, thậm chí bị hủy hoại cả nhân tính
- Ông đề cao ở chúng ta ý thức sâu sắc về giá trị sự sống, về nhân phẩm, đồng cảm với hoài bão, tâm huyết, khát vọng một sự nghiệp tinh thần cao quý, trân trọng và chia sẻ những ước mơ chính đáng dù nhỏ nhoi, giản dị của họ.
- Ông phát hiện và khẳng định nhân phẩm và bản chất lương thiện của họ, kể cả những lúc họ bị xã hội vùi dập, trộm mất cả nhân hình, nhân tính.
Tổng kết
Bài viết trên Văn Học đã cung cấp cho bạn đầy đủ thông tin về tác giả tác phẩm Chí Phèo, dàn ý chi tiết và bài tập minh họa. Hi vọng qua bài viết trên có thể giúp bạn hiểu thêm về tác giả tác phẩm Chí Phèo để hỗ trợ trong quá trình soạn văn. Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu thêm nhiều thông tin hữu ích khác nữa nhé!
Xem các bài viết liên quan: